Актуарлық және қаржылық математика (Нуртазина К.Б.)/2022-2023
Аптаның тақырыптары
-
-
Негізгі терминдер ө жеке есеп жасаудың бірлік аралары және паыз мөлшері. Жәй және күрделі пайыздардың айырмашылықтары. Геометриялық интерпретация жасалады.
-
Ақшалай сомаларды арттыру және дисконттау
-
Есептердің шешімдеріне түсініктемелер беріледі
-
-
-
Төлемдер ағыны іс жүзінде өте жиі кездеседі. Шамамен 15 күн аралығында еңбекақы әдетте айына 2 рет төлемдер ағыны түрінде төленеді. Пәтер ақы – әдеттегідей бойынша айлық төлемдер ағыны. Көлік сатып алу үшін жанұя банк шотына ай сайын кейбір соманы салып отырады және т. б. Сондықтан төлемдер ағынын зерттеу өте маңызды.
-
Төлем ағыны, рента
-
Есептердің шешімдеріне түсініктемелер беріледі
-
-
-
Заем, несие, ссуда – ең ежелгі қаржы операциялары. Латынша "credіtum" деген сөз "несие"-деген ұғымды білдіреді; орыс тілінде несиені "кредит" деп атайды да, сөздің екпіні екінші буынға келеді (екпін бірінші буынға келген жағдайда "крéдит" деген сөздің мағынасы бухгалтерлік желілердің оң жағы). Қазақша осы үш сөздің мазмұны "қарыз" немесе "борыш" деген сөздердің мазмұнына кіреді.
-
Несиелік есеп айырысулар
-
Есептердің шешімдеріне түсініктемелер беріледі
-
-
-
Қалыпты экономикада тек қаржы өрісінің ішінде ғана әрекет ету үлкен табыс әкеле алмайды. Тек инвестиция арқылы экономиканың нағыз секторына шығу ғана капиталды өсіріп жетілдіруге мүмкіндік береді. Ол үшін инвестициялық процесстерді талдай алу керек. Мұндай процесстер – ол инвестициялары теріс таңбалы, табыстары оң таңбалы төлемдер ағындары.
-
Инвестициялық процесстердәі талдауы
-
Есептердің шешімдеріне түсініктемелер беріледі
-
-
-
Операцияның басы мен аяғы сәйкесінше H және K ақшалай бағалауымен белгіленіп, ал оның мақсаты K- H алымын немесе басқа да бір ұқсас көрсеткішті максимизациялау болып табылса, бұл операция – қаржы операция деп аталады. Операцияның ең маңызды сипаттамасы – оның табыстылығы. Алдыңғы тарауларда табыстылықты мезгіл түрде есептеуге тура келген болатын. Ал осы тарауда бұл түсінік толық қарастырылады.
-
Қаржы операциялар табыстылығының жалпы ұғымы
-
Есептердің шешімдеріне түсініктемелер беріледі
-
-
-
Қаржы құралы – қаржы операцияларына қатыса алатын кез келген құжат: акциялар, облигациялар, депозиттік сертификаттар және т.б. Қаржы құралдары негізгі және туынды болып бөлінеді. Негізгілерге банктік есеп, облигациялар және акциялар жатады. Қалған құралдардың барлығы туынды деп аталады: депозиттік сертификаттар, векселдер, форвардтық және фьючерстік келісімшарттар, опциондар және олардың барлық мүмкін болатын қисындары. Қаржы құралдарының маңызды сипаттамалары болып баға (облигациялар үшін – курс), табыстылық (ағымдағы және толық), өтімділік
-
Қаржы құралдарының сипаттамалары
-
Есептердің шешімдеріне түсініктемелер беріледі
-
-
-
Бұл жерде баяндалатын мәліметтер қаржылық математиканың іргелі сұрақтарын қозғайды: адамдар неліктен ақшаны қарызға береді, оны қалай және қашан қайтарады, олар үшін ақшаның пайдалылығы мен құндылығы қандай және т.б. І бөлімдегі есептер мен түсініктемелер толығымен объективті ал қазір олар субъективті рең қабылдайды.
-
Жеке тұлғаның қалаушылық жүйесі және оны қаржы операцияларын өткізу есепке алу
-
Есептердің шешімдеріне түсініктемелер беріледі
-
-
-
Сауда модельдері
-
Есептердің шешімдеріне түсініктемелер беріледі
-
-
Есеп айырысу қажеттінің барлығы белгілі болса, онда оны айқындалғандық деп атайды. Айқындалмағандық (айқындалғандықты теріске шығару) бірмәнді емес нәтижелерге алып келеді, яғни ол тәуекел деген сөз. Айқындалмаған жағдайдағы қаржы операцияларынығ тағы бір сипаттамасы пайда болады - ол тәуекелдік.
-
Айқындалмаған жағдайдағы есеп айырысу схемаларының өзгерісі
-
Есептердің шешімдеріне түсініктемелер беріледі
-
-
-
Айқындалмағандық тәуекелді енгізеді. Адамның кез келген қызметімен бірге болатын ең маңызды ұғымдардың бірі тәуекел. Сонымен бірге ол ең бір түсініксіз, көп мағыналы жіне шиеленіскен ұғымдардың бірі. Ал бірвқ оның түсініксіз, көп мағыналы және шиеленіскен екеніне қарамастан, көп жағдайларда тәуекелдің мәні өте жақсы түсініледі және қабылданады.
-
Айқындалмаған жағдайдағы қаржылық операцияларды бағалаудың классикалық схемасы
-
-
-
Егер операцияның әрбір нәтижесінің ықтималдығы бар болса, онда қаржылық операция ықтимал деп аталады. Мұндай операцияның сщңғы және бастапқы ақшалай бағаларының айырымының пайдасы кездейсоқ шама болады. Мұндай операциялар үшін біз ішкі сезгіштігімізбен келісетін қауып-қатердің сандық бағалауын енгізуімізге болады.
-
Ықтималдық қаржылық операциялардың сипаттамалары
-
Есептердің шешімдеріне түсініктемелер беріледі
-
-
-
Әдетте, тәуекелдерді көбінесе тырысады. Ол үшін біраз әдістер бар. Мұндай әдістңпдің үлкен тобы жиынтық операциясының тәуекелі аз болатындай басқа операцияларды таңдап алумен байланысты№
-
Тәуекелдерді азайтудың жалпы әдістері
-
Есептердің шешімдеріне түсініктемелер беріледі
-
-
-
Ешкім ертеңгі бағаларды білуден бас тарытпас еді. Пракктик қаржы мамандары арасында баға кейбір ритммен, циклмен, трендтермен дамып отырады деген пікір бар. Біздің заманымызда, бүтін дүние жүзін біртұтас дәнекерлейтін компьютерлік техникамен компьютер желілерінің дамуына байланысты компьютер экранынан бағалардың бет алысып нақты уақытта көруге болады. Техникалық талдау деп аталатын былай деп тұжырымдалады, бағалардың графиктерінің жеке бөліктері қайталанады, және мұндай фигураға тән басиапқы бөлігінен график әрі қарай қалай кеткенін түсінуге болады деп бекітеді. Міне осы, бағалардың бағытын болжау мүмкіндігінің өзі болады.
-
Активтердің баға белгілеу модельдері
-
Есептердің шешімдеріне түсініктемелер беріледі
-