Қалдықтарды басқару (Зандыбай Аманбек) 2021-2022
Аптаның тақырыптары
-
-
Тақырыбы: Қалдықтар сыныптамасы
Мақсаты: Студенттердің қалдықпен жұмыс жасау қабілетін ояту және дамыту, жауапкершілікті сездіру.
Сабақтың өткізілу нысаны: Пікірталас
Сұрақтар:
1. Сарқылу ресурстарының мәселелері және рециклингтің маңыздылығы
2. Табиғи экожүйені сақтау мәселелері және табиғаттағы заттардың қалпына келу циклі
3. Табиғаттың ксенобиотиктармен ластану мәселелері
4. Экономикалық тұрақтылықтың қалдықтарды кәдеге жаратудағы мәселелері
5. Қазақстан Республикасындағы қалдықтардың жай-күйін бағалаудың басқарылуы
Пайдаланылатын әдебиеттер:
1.Попов М.А., Румянцев И.С.Қоршаған ортаны қорғау . Оқу бағдарламасы. –М.:МГУП, 2003. –348 б.
2. Акопова, Г.С. Өнеркәсіп өңдеу мәсілесі және оның шешу жолдары. / Г.С. Акопова т.б. М.: ИРЦ Газпром. - 1999. - 114, б.
3. Биогаз ресурс энергиясының жаңғыртылуы. // Информациялық бюллетень Ұлт. Газомоторлық Ассоциацисы. 2002. - № 2 (10). - 9 б.
-
Opened: дүйсенбі, 6 қыркүйек 2021, 12:00 AMDue: жексенбі, 12 қыркүйек 2021, 12:00 AM
-
-
Тақырыбы: Тұрмыстық қалдықтар әлемдік экология мәселе
Мақсаты: Студенттерді мемлекеттік нормативті-құқықтық актілермен, Қазақстан Республикасының Экология Кодексінің Баптарымен,өнеркәсіптік және тұрмыстық қалдықтармен жұмыс жасаумен таныстыру.
Сабақтың өткізілу барысы: Студенттердің баяндамалары
Сұрақтар:
1. Қалдықтарды тұтыну және өндірісте меншіктеудегі экологиялық талаптар
2. Қалдықтарды тұтыну мен өндіруде талап етілетін ортақ экономикалық талаптар
3. Қауіпті қалдықтардың құжаты
4. Қалдықтармен жұмыс істеуге байланысты жобалау кезіндегі қызметте гі экологиялық талаптар
5. Ғимараттар,құрылыстар,кәсіпорын салу және пайдалану барысында қалдықтармен жұмыс істеуге байланысты қойылатын экологиялық талаптар
6. Коммуналды қалдықтарды пайдаланған кездегі экологиялық талаптар
7. Қауіпті қалдықтарды пайдаланғандағы экологиялық талаптар. Қауіпті қалдықтарды тасымалдау кезіндегі экологиялық талаптар
8. Қалдықтармен жұмыс істеу саласындағы есепке алу
9. Қалдықтарды кәдеге жарату мен құралу көлемін азайту бойынша ынталандыру іс-шаралары
10. Қалдықтарды көму полигонында немесе ұзақ мерзімді қоймаларда сақтау бойынша экологиялық талаптар
11. Полигондағы қауіпті қалдықтарға ортақ талаптар.Қалдықтарды қабылдау рәсімдері. Полигонды пайдалану сатысындағы бақылау және мониторинг.Полигонды мониторинг рекультивациялаудың жабылу рәсімі(бір бөлігін )
12. Радиоактивті қалдықтарды сақтау барысындағы экологиялық талаптар.
Пайдаланылатын әдебиеттер:
1. ҚР Экологиялық кодексі . – Астана, 2007
Базельдік конвенцияның материалдары.
2. Попов М.А., Румянцев И.С. Қоршаған ортаны қорғау. Оқу бағдарламасы. –М.:МГУП, 2003. –348 б.
3. Акопова, Г.С. Өнеркәсіп өңдеу мәсілесі және оның шешу жолдары. / Г.С. Акопова и др. М.: ИРЦ Газпром. - 1999. - 114, б.
-
Opened: дүйсенбі, 13 қыркүйек 2021, 12:00 AMDue: жексенбі, 19 қыркүйек 2021, 12:00 AM
-
-
Тақырыбы: Тұрмыстық қалдықтардың түр құрамы мен бөліну ерекшеліктері
Мақсаты: Студенттерге қауіпті қалдықтармен жұмыс жасау барысындағы шапшаң шешім қабылдауды және экологиялық қауіпсіздікті үйрету.
Сабақтың өткізілу барысы: Презентация көру,кесте толтыру және сұрақтарға жауап беру.
Сұрақтар:
1. Кестені толтыру:
№
Қалдықтың атауы
Пайда болуы
Қауіптілік сыныбы
Пайдаға жаратылуы,
Сақталуы
2.Қауіпті қалдықтарды сыныптау
3.Қауіпті қалдықтардың жинау және қабылдау пунктері
4.Қауіпті қалдықтардың құжаты
5.Қауіпті қалдықтарды көму және кәдеге асыру тәсілдері
Пайдаланылатын әдебиеттер
1. А.с. 398804 СССР, МКИ3 F23g 3/00. Печь для сжигания отходов Мәтін. / А.П. Финягин, В.М. Костин, К.А. Петров, B.C. Чуфаровский. -№ 1433327/2914; шықты. 27.04.70; басылды 27.09.73, Бюл. № 38.
2. А.с. 699287 СССР, МКИ5 F23g 5/00. Установка для пиролиза отходов Текст. / Д.Н. Беньямовский, Ю.Н. Гузанов. № 2509439/2933; заявл. 28.11.79; опубл. 25.11.79, Бюл. № 43.
3. Акопова, Г.С. Өнеркәсіп өңдеу мәсілесі және оның шешу жолдары / Г.С. Акопова и др. М.: ИРЦ Газпром. - 1999. - 114, б.
4. Бабачев, Г.Н. Золы и шлаки в производстве строительных материалов: Текст. / Г.Н. Бабачев. Киев: Будевельник. - 1987. - 136 б.
-
Opened: дүйсенбі, 20 қыркүйек 2021, 12:00 AMDue: жексенбі, 26 қыркүйек 2021, 12:00 AM
-
-
Тақырыбы: Тұрмыстық қалдықтар полигондары
Мақсаты: Улы қалдықтардың адамға және қоршаған ортаға зиянын түсіндіру.
Сабақтың өткізілу барысы: Студенттердің баяндамалары
Сұрақтары:
Қоршаған ортаны қорғау туралы қағидалар,әдістер және негізгі ережелер. Пайдаланылған және пайдаланылатын қалдықтарды жинау,жағажайда жиналатын қалдықтармен күресу, ол үшін жағажайды механикалық түрде бекіту,гидрообеспыливание,тозаң бетін физико-химиялық бекіту,күл үйінділері мен тозаңның алдын алатын уақытша іс-шаралар,жолдағы шаңдар,сазды суспензияны бекіту технологиясы,ұшатын шаң-тозаңды биологиялық бекіту,шаң-тозаңның жиналу қаупін төмендету,су қоймаларындағы қалдықпен күресу жолдары.Қоқыстарды өңдеу және екінші рет пайдалану.Қоқыстың жиналуын консервациялау. Бұзылған жерлерді рекультивациялау.Табиғатты қорғау шараларының көбеюі. Қоршаған ортаның мониторингі.Жел эрозиясының және жылу электростанцияларындағы күл үйінділері,жел эрозиясының негізгі көрсеткіштері,күл үйінділерінің тозаңдану сипаттамасы және оларды есептеу.
Пайдаланылатын әдебиеттер
1. Бобович, Б.Б. Переработка отходов производства и потребления Текст. // Б.Б. Бобович, В.В. Девяткин; Под ред. Б.Б. Бобовича. М.: ИНТЕРМЕТ ИНЖИНИРИНГ. - 2000 - 495 б.
2. Бурцева, Н.Н. Правовая основа регулирования обращения с промышленными отходами в Московском регионе Текст. / Н.Н. Бурцева, Э.Д. Алиев // Научные и технические аспекты охраны окружающей среды. М.: ВИНИТИ. - 1998. - С.2-20.
3. Вериман, А.А. Эффективные направления утилизации отходов горнометаллургического комплекса и строительства Текст. / А.А. Вериман, В.Г. Пузач, С.В. Пузач // Экология и промышленность России. -1998,- №3. -С. 29-32.
4. Владимиров, A.M. Охрана окружающей среды / A.M. Владимиров, Ю.И. Ляхин, JI.T. Матвеев, В.Г. Орлов. JL: Гидрометеоиздат. -1991.-424 б.
5. Временные методические рекомендации по проведению инвентаризации мест захоронения и хранения отходов в Российской Федерации Текст. // Инструктивное письмо Минприроды РФ от 11.07.95. № 01-11/29-2002.-2 б.
6. Гиндис, Я.П. Технология переработки шлаков Текст. /Я.П. Гиндис. М.: Стройиздат. - 1991 - 278 б.
7. Глазин, И.Л. Пиролиз твердых отходов нефтеперерабатывающей и нефтехимической промышленности Текст. / И. Л. Глазин, В. Н. Петров, Г. А. Тимофеев. М.: ЦНИИТЭнефтехим. - 1981 - 59 б.
-
Opened: дүйсенбі, 27 қыркүйек 2021, 12:00 AMDue: жексенбі, 3 қазан 2021, 12:00 AM
-
-
Opened: дүйсенбі, 4 қазан 2021, 12:00 AMDue: жексенбі, 10 қазан 2021, 12:00 AM
-
-
Тақырыбы: Химия өндірісінің қалдықтары
Мақсаты: студенттерді қалдықтармен жұмыс істеу саласындағы экологиялық мониторингтің зертханалық әдістерімен таныстыру.
Өткізілу барысы: Баяндамалар және студенттердің презентациялары
Сұрақтар:
1.Қалдық мөлшері көп жерлердегі қоршаған ортаның мониторингтік жағдайы.
2.Қоқыстардың қоршаған ортаға әсеріне байланысты әдістер мен бақылау құралдары.
3.Қоқыстарды зерттеп талдау,су сору,биотестілеу бойынша зертханаларға талап қою.
Пайдаланылатын әдебиеттер
1. Бельдеева Л.Н., Лазуткина Ю.С., Комарова Л.Ф. Экологически безопасное обращение с отходами. – Барнаул, 2006. – 179 б.
2. Бобович Б.Б., Девяткин В.В. Переработка отходов производства и потребления – М., 2000. – 264 б.
3. Лотош В.Е. Переработка отходов природопользования – Екатеринбург, 2002. – 463 б.
4. Комарова Л.Ф., Кормина Л.А. Инженерные методы защиты окружающей среды. – Барнаул, 2000. –224 б.
-
Opened: сенбі, 11 қыркүйек 2021, 12:00 AMDue: жұма, 17 қыркүйек 2021, 12:00 AM
-
-
Тақырыбы: Құрылыс қалдықтары
Мақсаты:Қалдықтармен жұмыс барысындағы негізгі реттеу механизмдерінің қызметі туралы түсінік қалыптастыру.
Өткізілу барысы: Дебаттар
Сұрақтар:
1.Қоқыстау,ластау ақылы-тиімді ме әлде жоқ па?
2.Қалдықтармен жұмыс істеу саласындағы сақтандыру-экологиялық қауіпсіздікке соншалықты жауап бере ме?
3.Қалдықтармен жұмыс жасау барысында талап етілетін қызметтердің экологиялық шығыны.
4. Қалдықтармен жұмыс жасау барысындағы экологиялық аудит-огы өткізу кімнің мойнында?
Пайдаланылатын әдебиеттер
1.Бельдеева Л.Н., Лазуткина Ю.С., Комарова Л.Ф. Экологически безопасное обращение с отходами. – Барнаул, 2006. – 179 б.
2.Бобович Б.Б., Девяткин В.В. Переработка отходов производства и потребления – М., 2000. – 264 б..
3.Лотош В.Е. Переработка отходов природопользования – Екатеринбург, 2002. – 463 с.
4. Экологический кодекс РК. – Астана, 2007
5.Проблема твердо-бытовых отходов: комплексный подход. Эколайн,1999.
6.Комарова Л.Ф., Кормина Л.А. Инженерные методы защиты окружающей среды. – Барнаул, 2000. –224 б.
-
Opened: дүйсенбі, 18 қазан 2021, 12:00 AMDue: жексенбі, 24 қазан 2021, 12:00 AM
-
-
Тақырыбы: Өндірістегі қалдықсыз технология жетістіктері
Мақсаты: Студенттерге әлемдік практикадағы қалдықтарды реттеу мен өңдеу жолдарын, қалдықтардың таралу жолдарын шешуді үйрету.
Өткізілу барысы: Пікірталас
Сұрақтар:
1. Қалдықтарды тұтынудың қысқарту әдістері.
2. Қатты тұрмыстық қалдықтарды жинау және өңдеу.
3. Қатты тұрмыстық қалдықтарды екінші рет өңдеу.
4. Қоқыстарды өртеу.
5. Қоқыстарды көму.
Пайдаланылатын әдебиеттер
.Бельдеева Л.Н., Лазуткина Ю.С., Комарова Л.Ф. Экологически безопасное обращение с отходами. – Барнаул, 2006. – 179 б.
2.Бобович Б.Б., Девяткин В.В. Переработка отходов производства и потребления – М., 2000. – 264 б.
3.Лотош В.Е. Переработка отходов природопользования – Екатеринбург, 2002. – 463 б.
4. Экологический кодекс РК. – Астана, 2007
5.Проблема твердо-бытовых отходов: комплексный подход. Эколайн,1999.
6.Комарова Л.Ф., Кормина Л.А. Инженерные методы защиты окружающей среды. – Барнаул, 2000. –224 б.
-
Opened: дүйсенбі, 25 қазан 2021, 12:00 AMDue: жексенбі, 31 қазан 2021, 12:00 AM
-
-
Тақырыбы: Өндірстік полигондарға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар
Мақсаты: Студенттерге қалдықтармен жұмыс жасау барысындағы жүйені дамытудың маңыздылығын түсіндіру.
Өткізілу барысы: Бақылау жұмысын орындау
Сұрақтар:
1. Қауіпті қалдықтарды тасымалдау
а) Технологиялық операциялар:
-контейнерде қалдықтардың жиналуы
-контейнерлердегі қалдықтарды тасымалдау
-контейнерлерді түсіру
-контейнерлерді тазалау
-контейнерлерді қоқыс пайда болатын жерлерге апару
б) Қалдықтарды тасымалдаудың біркезеңді жуйесі
в) Қалдықтарды тасымалдаудың екікезеңді жүйесі
г) Тасымалдау жүйесін таңдау
д) Қауіпті қалдықтарды тасымалдауда қойылатын талаптар
2. Базель конференциясы бойынша қалдықтарды трансшекаралық тасымалдау
Пайдаланылатын әдебиеттер
1.Попов М.А., Румянцев И.С. Природоохранные системы и охрана окружающей среды при складировании промышленных отходов. Оқу құралы. –М.:МГУП, 2003. –348 с.
2. Акопова, Г.С. Проблемы переработки промышленных и бытовых отходов и пути их решения Текст. / Г.С. Акопова и др. М.: ИРЦ Газпром. - 1999. - 114, б.
3. Биогаз ресурс возобновляемой энергии Текст. // Ұлттық Газмоторлы Асоциацияның Информациялық бююллетені. 2002. - № 2 (10). - 9 б.
-
Opened: дүйсенбі, 1 қараша 2021, 12:00 AMDue: жексенбі, 7 қараша 2021, 12:00 AM
-
-
Тақырыбы: ҚР –ғы радиактивті қалдықтар
Мақсаты: Студенттерді қалдықтармен жұмыс жасау барысындағы озық технологиялармен таныстыру.
Өткізілу барысы: Баяндамалар және презентация
1. Тапсырма: Топ ішінде сұйық өндірістік қалдықтар мен сарқынды суларды залалсыздандыру, кәдеге асыру жөнінде презентациялар дайындау.
Пайдаланылатын әдебиеттер
1. Интернетпен жұмыс жасау
2. Акопова, Г.С. Проблемы переработки промышленных и бытовых отходов и пути их решения Текст. / Г.С. Акопова и др. М.: ИРЦ Газпром. - 1999. - 114, б.
3. Биогаз ресурс возобновляемой энергии Текст. //Ұлттық Газомоторлық Ассоциацияның информациялық бюллетені.2002. - № 2 (10). - 9 б.
-
Opened: дүйсенбі, 8 қараша 2021, 12:00 AMDue: жексенбі, 14 қараша 2021, 12:00 AM
-
-
Opened: дүйсенбі, 15 қараша 2021, 12:00 AMDue: жексенбі, 21 қараша 2021, 12:00 AM
-
-
Тақырыбы: Ауыл-шаруашылығы қалдықтарды залалсыздандыру
Мақсаты: Студенттерге қалдықтармен жұмыс жасау жүйесінде заманауи технологиялардың маңызын түсіндіру
Өткізілу барысы: Баяндамалар және студенттердің презентациялары
Сұрақтар:
1. Аз қалдықты технология. Қалдықсызданудың бағалау критетериі, кәсіпорындардағы қалдықсызданудың коэфициенті.
2. Кәсіпорындардағы қалдықсызданудың принциптері.
3. Қалдықсыз технологияларға қойылатын талаптар.
4. Аз қалдықты және ресурс үнемдеуші технологиялардың үлгілері.
Пайдаланылатын әдебиеттер:
-
Opened: дүйсенбі, 22 қараша 2021, 12:00 AMDue: жексенбі, 28 қараша 2021, 12:00 AM
-
-
Тақырыбы: Қалдықтарды басқару бойынша халықаралық келісімдер
Мақсаты: Қалдықтармен жұмыс жасау жүйесіндегі мәселелердің шешілу жолдары туралы түсінік қалыптастыру
Өткізілу барысы: Презентациялар технологиясы
Сұрақтар:
1. Тамақ өнеркәсібіндегі қалдықсыз технологиялар
2. Тау-кен өндіру өнеркәсібіндегі қалдықсыз технологиялар
3. Қайта өңдеу өнеркәсібіндегі қалдықсыз технологиялар
4. Химия өнеркәсібіндегі қалдықсыз технологиялар
5. Ауыл шаруашылығы өнімдеріндегі қалдықсыз технологиялар
6. Коммуналдық қызмет көрсету жүйесіндегі қалдықсыз
Пайдаланылатын әдебиеттер
1.Попов М.А., Румянцев И.С. Природоохранные системы и охрана окружающей среды при складировании промышленных отходов. Оқу құралы. –М.:МГУП, 2003. –348 б.
2.Попов М.А., Румянцев И.С. Охрана окружающей среды при проектировании, строительстве и эксплуатации накопителей золошлаковых материалов тепловых электростанций. Оқу құралы. –М.: МГУП, 2003. –242 б.
3.Попов И.А. Инженерная защита окружающей среды. Оқу құралы –М.;МГУП, 2006. –492 б.
4.Попов М.А., Румянцев И.С. Природоохранные сооружения.Жоғ.оқу орнына арналған. –М.: КолосС, 2005. –520 б.
5.Попов М.А., Румянцев И.С. Специальные природоохранные объекты.Оқу құралы. –М.: МГУП, 2002. –351 б.
6. Попов М.А. Эксплуатация природоохранных сооружений. Учебное пособие. –М.: МГУП, 2005. –128 б.
7.Румянцев И.С., Попов М.А. Природоохранные сооружения. Оқу құралы.-М.: МГУП, 2001. –338 б.
-
Opened: дүйсенбі, 29 қараша 2021, 12:00 AMDue: жексенбі, 5 желтоқсан 2021, 12:00 AM
-
-
Тақырыбы: Озық қалдықсыз технологиялар.
Мақсаты: Студенттердің қалдықтарды қайта өңдеу,өндіру,тұтыну және қалдықтарды қайта өңдеудегі экологиялық проблемалары білімдерін кеңейту.
Сабақтың өтілу барысы: Студенттердің жауаптары
Сұрақтар:
1. Қатты қалдықтарды қоймалау және залалсыздандыру( тұрмыстық және өндірістік.)
2. Қатты тұрмыстық қалдықтарды өңдеудің және қоймалаудың әлемдік практикадағы даму тенденциялары.
3. Қатты тұрмыстық қалдықтардың өндірістік технологиядағы эколого-экономикалық бағасы.
4. Қатты тұрмыстық қалдықтарды басқару: ҚТҚ басқарудың заманауи практикасы;
ҚТҚ құрылымы тізбегін жою; ҚТҚ басқарудың Қазақстандағы стратегиясы;
5. ҚТҚ көмудің санитарлық принциптері және тұжырымдамасы; Санитарлық полигонды ҚТҚ негізгі элементтері;
6. ҚТҚ басқарудың Астанадағы және Алматыдағы жұмыс жасайтын схемасы.
7. ҚТҚ қоймалаудың мәселелері және оларды шешу жолдары.
Пайдаланылатын әдебиеттер
1. Бельдеева Л.Н., Лазуткина Ю.С., Комарова Л.Ф. Экологически безопасное обращение с отходами. – Барнаул, 2006. – 179 б.
2. Бобович Б.Б., Девяткин В.В. Переработка отходов производства и потребления – М., 2000. – 264 б.
3. Лотош В.Е.Переработка отходов природопользования -Екатеринбург, 2002. – 463 б.
4. Комарова Л.Ф., Кормина Л.А. Инженерные методы защиты окружающей среды. – Барнаул, 2000. –224 б.
-
Opened: дүйсенбі, 6 желтоқсан 2021, 12:00 AMDue: жексенбі, 12 желтоқсан 2021, 12:00 AM
-
-
Тақырыбы: Қазақстандағы қалдықтарды басқару мәселесі
Мақсаты: Эколог-студент өнеркәсіптік және тұрмыстық қалдықтарды өңдеу технологиясын;қалдықтарды өңдеу және оларды шешу жолдарын;әлемдік практикадағы өнеркәсіптік және тұрмыстық қалдықтардың қоймалау ерекшеліктерін білу керек.
Өткізілу барысы: студенттердің жауаптары
Сұрақтар:
1.Қалдықтарды көму және сақтау орындары.
2.Қалдықтарды орналастырудағы полигон кластары.
3.Қалдықтарды орналастыру полигондарындағы экологиялық талаптар.
4.Полигондарға қолайлы шығындар.
5.Қатты және өнеркәсіптік қалдықтар,полигонда тыйым салынатын орналастыру, рұқсат етілетін ҚТҚ орналасуы.
6.Қауіпті қалдықтарға арналған полигондардағы ортақ талаптар.
7.Қалдықтарды қабылдаудың процедуралары.
8.Полигонды пайдалану деңгейіндегі бақылау және мониторинг
9.Жабылу процедурасы және полигон мониторингі(полигонның бір бөлігі)
Пайдаланылатын әдебиеттер
1. Румянцев И.С., Попов М.А. Природоохранные сооружения. Оқу құралы.-М.: МГУП, 2001. –338 б.
2.Анықтама. Гидравлическое складирование хвостов обогащения. –М.:Недра, 1998. –208 б.
3.Бельдеева Л.Н., Лазуткина Ю.С., Комарова Л.Ф. Экологически безопасное обращение с отходами. – Барнаул, 2006. – 179 б.
1. Бобович Б.Б., Девяткин В.В. Переработка отходов производства и потребления – М., 2000. – 264 б.
2. Лотош В.Е. Переработка отходов природопользования – Екатеринбург, 2002. – 463 б.
3. Комарова Л.Ф., Кормина Л.А. Инженерные методы защиты окружающей среды. – Барнаул, 2000. –224 б.
-
Opened: дүйсенбі, 13 желтоқсан 2021, 12:00 AMDue: жексенбі, 19 желтоқсан 2021, 12:00 AM